Open/Sluit het zoekformulier
De drie landtongen die samen Chalkidiki vormen, zijn vooralsnog onbekend Griekenland. Maar het heeft er alle schijn van dat daar binnenkort verandering in komt.
Het is eind september en in Kassandria, de meest linkse landtong van Chalkidiki, hangt enkel nog de herinnering aan vakantie. Ik ben de enige klant in de ouzeria Sparos, met uitzondering van drie luidruchtig discussiërende dorpelingen en een pruilende poes die onder de beigegroene tafel aan een stuk visgraat ligt te rukken.
‘U heeft me wel het dagje uitgekozen.’
‘Ach, het is herfst. Het regent vast ook in Chalkidiki tijdens de herfst.’
‘Dit is niet Chalkidiki, maar Calcutta.’
Sparos wijst naar de straat, waar de regen zich nu inderdaad in tapse beekjes verzamelt en versmelt met restanten zomerstof. Ik vind regen heerlijk ruiken na een lange, intense periode van droogte. Het is een olfactorisch genoegen. Alsof alle aroma’s een tijdlang waren opgesloten, achter slot en grendel, en nu weer de toestemming krijgen om aan de oppervlakte te verschijnen. Griekenland, en bij uitbreiding het hele Egeïsche bassin, is zoveel interessanter in het najaar. De temperatuur blijft met vijfentwintig graden draaglijk, het licht is mooi verzadigd, en je kunt al eens een praatje slaan met restaurantuitbaters als Sparos.
‘Waar komt u trouwens vandaan?’
‘België.’
‘België! Maar dan bent u mijn vriend! Kom, ouzo en koffie van het huis!’
Ik denk in een flits even het mysterie van de Griekse financiële crisis te hebben ontsluierd. Er komt vers, geurig brood op tafel, blinkende zwarte olijven worden bijgezet, een salade met verse schapenkaas en puntpepers, geroosterde inktvis (‘Kijk, daar ziet u nog onze vissersboot in de verte!’), sardines in het gelid en een vuistgroot stuk Talagani-kaas dat op houtskool werd geroosterd en met bitterzoete olijfolie wordt overgoten. Veertien euro vijftig, en dan zijn de koffie en de ouzo nog gratis. En ik ben de enige klant (ik ga er gemakshalve van uit dat de drie dorpelingen hun drabbige koffie sowieso gratis krijgen).
Op straat zijn twee van die locals inmiddels in een vinnige discussie gesukkeld. Het gaat over een lap land van een paar vierkante meter waarvan de gewassen bij regen worden weggespoeld. En dat is de schuld van de ene, die een dammetje heeft gebouwd om zijn tuin te beschermen. Waardoor het water nu door de tuin van de andere stroomt.
‘Calcutta,’ zegt de waard opnieuw, nu hoofdschuddend.
‘Het lijken me eerste wereldproblemen, niet?’
‘Derde wereldproblemen! We hebben het niet slecht, ondanks de crisis. De Grieken hebben een fenomenale weerstand. En we zijn ook niet de luiwammesen waarvoor we worden versleten. Maar je merkt aan alles dat het geld op is. De wegen worden al een tijdje niet meer hersteld. Het water heeft vrij spel als het van de berg naar beneden stroomt.’
Dat van het wegdek kan kloppen, denk ik wat later op de éénvaks van Kassandria naar Sani. Het ligt er vaak erbarmelijk bij. Maar voor het overige lijkt Chalkidiki, en in het bijzonder dit schiereiland Kassandria niet meteen een straatarme regio. Boeren verkopen hun handelswaar in kleine kraampjes, inderhaast opgetrokken met tentzeil en strandhout. Het zijn de vruchten van het seizoen: bessen, meloenen, flespompoen, aardappelen. Olijfolie ook in alle mogelijke recipiënten, en honing dat ik zelfs in de Griekse benaming herken: Meli. Het is die periode van het jaar waarin de olijfgaarden zachtjes worden voorbereid op de oogst, later tijdens de winter. De vruchten ogen nog wat weerspannig, in al hun donkergroene glorie. Imkers struinen heen en weer langs kastjes die een beetje op de ladenkast van oma gelijken, met hun vaalroze en gebleekt gele deurtjes. Maar goed, het seizoen loopt ten einde. Chalkidiki ligt behoorlijk noordwaarts in Griekenland, met dus drie landtongen die als spenen uit het vasteland kruipen. Het lijken inktvlekken, achteloos uitgestrooid op vloeipapier toen de goden het nog voor het zeggen hadden. Celine Spataro, de geheel en al uit charme opgetrokken verkoopsdame van het Sani Resort, kan er best nog mee lachen met die vergelijking. Maar ze wijst ook op de dramatiek, ook bepaald een Grieks begrip. ‘Het hotel sluit eind oktober de deuren voor een winterslaap van een aantal maanden. En dat doen alle hotels hier op het vasteland. We hebben tot dan best nog lekker weer en vanaf april is het ook weer goed. Maar tijdens de winter is het echt te koud. Dat wil zeggen dat we die mensen die we nu aan het werk houden, straks niet meer kunnen tewerkstellen. Seizoensarbeid is een zegen in economisch goede tijden, een gesel in periodes dat het wat minder gaat.’
Met het Sani Resort gaat het daarentegen bijzonder goed. Zo goed dat ze een groot deel van het seizoen het bordje ‘complet’ moeten uithangen. De bezettingsgraad zit een stuk boven de negentig procent. Celine Spataro is een gelukkige medewerkster en lacht kuiltjes in haar wangen als ze dat die middag aan tafel nog een keer benadrukt. Een golfkarretje had ons even voordien naar alle hoeken en kanten van het resort gebracht. Dat bestaat uit vier hotels: het mooie, klassieke Sani Beach, het familiehotel Sani Beach Club, Porto Sani Village dat zich in wellness specialiseert en het boetiekhotel Sani Asterias Suites met uitzicht op marina en zee. De hotels liggen in schelpjesvorm rond een kunstmatig aangelegde haven waar jachten groot en klein komen binnen gevaren. Het is bij schemerdonker goed wandelen rond de marina, dat een paar fijne en trendy restaurants telt: Tomata voor nieuw-Grieks, Sea You Up met de Japanse chef Katsu Hanamure, Ergon met een gamma exquise mezedes. Onze favoriet: Ouzerie, een Griekse taverne recht aan zee, waar wit en blauw zo zijn geharmonieerd dat het een balsem is voor de ogen. Chef Kappas brengt hier de puurheid en authenticiteit van het Griekse product op tafel: wonderlijke inktvis, zerp-romige tzatziki, in knoflook en rozemarijn bereide balletjes van kalfsgehakt.
De drie landtongen, daar moeten we het nog even over hebben: Kassandra, Sithonia en dus ook Mount Athos, het beruchte kloostereiland dat je nog het best vanop zee kunt bekijken. Er vertrekken dagelijks ferry’s vanuit Nikiti en Ouranoupoli naar Dafni en Karyes, de enige dorpen die naam waardig. Het schiereiland wordt bestuurd door de Autonome Monastieke Staat van de Heilige Berg en valt onder het Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel. Keizer Constantijn vaardigde in 1046 het voorschrift uit dat ‘baardlozen’ geen toegang kregen tot Mount Athos. Geen vrouwen, geen jongeren. Het verbod geldt bij uitbreiding ook voor vrouwelijke dieren, al nemen de monniken de laatste jaren naar verluidt een loopje met hun genderregels. Katten worden gebruikt om de kloosters vrij te houden van ongedierte, kippen omdat men de eidooiers nodig heeft om iconen te kunnen schilderen. Volgens de overlevering zou Maria, de moeder van Christus, samen met de apostel Johannes onderweg zijn geweest naar Cyprus toen een storm hen naar het schiereiland dreef. Maria zou er gezegd hebben: ‘Dit is vanaf nu mijn tuin en geen enkele andere vrouw zal die ooit betreden.’ Al vermoeden we dat de monniken de dames vooral weren om zich voluit op hun monastieke taken te kunnen concentreren. Aan gelegenheid daartoe geen gebrek op de Heilige Berg: ik tel op de landkaart alleen al eenentwintig verschillende kloosters. De gendergelijkheid zal voor een andere keer zijn.
Sithonia openbaart zich ’s anderdaags in wel vijftig tinten groen. Merkwaardig hoe verschillend de schiereilanden zijn. Kassandra ruig, dor, met stranden die het toerisme aanzwengelen. Sithonia vochtig, groen, bergachtig, met kleine lapjes zand die het predikaat ‘onontgonnen’ verdienen, of ook nog ‘hideaway’. Ik volg de kustweg en rijd langs de allerheerlijkste namen uit het Griekse repertorium: Metamorfosi, Tripotamos, Paradissos. Het uitzicht is nu eens dat van kristalhelder water, dan weer van naaldbomen een keer de weg zich een verdieping hoger meandert. Helemaal onderaan ligt Koufos, met een van de grootste natuurlijke havens van Griekenland (en geloof ons: dat wil wat zeggen met een dergelijke hoeveelheid kustlijn!). Ik stap uit, tuur naar de vissers, wandel de dijk af en drink tenslotte twee Griekse koffie’s met drab zo dik dat je er wel drie waarzegsters voor nodig hebt.
Het is goed zo. Ik heb er vrede mee. Op de terrassen, onder de luifels, naast de olijfbomen met hun pokdalige stammen, kwebbelen hele Griekse families de middag weg. Een zeebaars wordt vakkundig van de graat geritst, kinderen eten orzo met lam en urenlang gesudderde tomatensaus. De kurk gaat van een fles Gerovassiliou. Malagousia is het, rins en fris met hints van peer en mango. Grieks-Macedonië, en dan in het bijzonder de streek rond Thessaloniki, verbouwt uitstekende wijnen. En het wijntoerisme zit in de lift, merk ik ’s anderdaags tijdens mijn bezoek aan Ktima Gerovassiliou. Een hypermodern proefsalon, moderne kunst in de tuin, wijngaarden die zachtjes glooiend richting Egeïsche Zee afdalen. En wijnen die in niets hoeven onder te doen voor hun bekendere zusjes uit Spanje, Portugal of Italië. Chalkidiki is lekkerland. Niet lui-lekkerland, want dat predikaat verdienen de Grieken echt niet.
Goodbye vloog rechtstreeks van Brussel naar Thessaloniki met TUIfly. Info, reserveringen en promoties via www.tuifly.com.
Je kunt bij VIP Selection ook een pakketvakantie boeken in Chalkidiki. Wij verbleven in de ronduit fantastische Sani Asterias Suites, onderdeel van het Sani Resort, dat geen moment de indruk wekt ook maar één seconde te kunnen vervelen. We verbleven ook één nacht in het hotel Ikos Oceania, dat een Ultra All Inclusive formule aanbiedt. Beide hotels zijn onderling zeer verschillend, maar beide van een hoog niveau. Info en reserveringen: www.vip-selection.be en bij de reisagent.
Beste reisperiode. April tot en met augustus.
