Open/Sluit het zoekformulier
Of de hamburger nu hier vandaan komt of niet, is me niet echt duidelijk geworden. Er doen verschillende urban legends de ronde. Ik geloof ook niet dat je voor het perfecte broodje vlees hier moet zijn. Keuze te over in deze stijlvolle havenstad. Dé snack van Hamburg is trouwens een Fishbrötchen. Vis, dus. Hoe dan ook heb je in Hamburg culinaire keuze te over!
Voor de duidelijkheid: inwoners van de Hanzestad worden wél Hamburgers genoemd. Dat vinden ze vooral in The States lachwekkend, en ik stiekem ook. Om hoongelach voor te blijven noemen ze zich dan Hamburgians. Ze zijn van de vriendelijke soort, een beetje gesloten maar warm van hart. Door hun geschiedenis als Hanzestad en hun eeuwenlange onafhankelijkheid worden ze wel eens arrogant genoemd, of toch op zijn minst eigenwijs. Iemand van Hamburg noemt zichzelf een echte commerçant en is beretrots op zijn of haar stad. Een gangbaar mopje is dat ze blij zijn dat het weer hier niet al te fameus is, anders zou de hele wereld hier willen wonen.
Hamburg is de derde grootste zeehaven van Europa, na Rotterdam en Antwerpen. In Hamburg liggen de droogdokken, de verbrandingstorens en megasilo’s pal naast de stad, op de andere oever. Dat levert interessante uitzichten op, maar is ook ietwat bevreemdend. Met Hafencity, een megalomaan bouwproject, worden grote stukken haven omgetoverd tot interessante woon- en werkgebieden. Moderne architectuur en ingenieuze concepten gaan hier hand in hand. Zo zijn er zijn interessante cohousingprojecten waarbij studenten gratis over een kot kunnen beschikken, en in ruil zorgen ze een paar uur voor de oudjes die daar ook wonen. Vooruitstrevend te noemen! Aangenaam is dat hier ook kekke hotels verrijzen, overal iets te eten valt en dit nieuwe stuk stad al meteen echt leeft.
Wat de stad echt op kaart gezet heeft, is de Elbphilharmonie, een stuk oogstrelende architectuur. Aan drie zijden omsingeld door het water van de Elbe, ligt het gebouw als een soort van baken aan de rand van Hafencity. Het herbergt een ongelooflijke concertzaal voor een voornameloijk klassiek repertoire, een hotel en appartementen. Je kan met de roltrap gratis tot in de plaza, waar je een machtig zicht hebt op de haven. Probeer eens een kaartje te bemachtigen als je er bent, de beleving moet qua akoestiek ongehoord goed zijn! Het mooiste zicht op het gebouw heb je tijdens een havenrondvaart.
In de twee 25 Hours Hotels die vlak bij elkaar liggen, maar toch helemaal anders zijn, zijn twee steengoede restaurants gevestigd. In het ene vind je Neni, een Midden-Oosters concept dat een aantal vestigingen heeft in Duitsland, Oostenrijk en Nederland. Met haar Israëlische roots heeft Haya Molcho een ijzersterke keten opgezet, die goddelijk lekker eten combineert met lustige interieurs, voortreffelijke wijnen en vriendelijke bediening. Hier smaakt de hummus zoals in Tel Aviv en alleen al daarvoor moet je hier zijn. Het Heimatrestaurant vind je in het tweede 25 Hours Hotel achter de hoek. Voor de lunch en het diner komen mensen van heinde en verre. In een donker interieur met opvallende verlichting en gigantische houten tonnen tegen de wand, is dit een resto met een smoel. De keuken is er een met Duitse, Oostenrijkse en Zwisterse invloeden. Alles van de Noordzee tot de Alpen, quoi. Een seizoensgebonden kaart met als specialleke het Herzstück, een driegangenmenu waarbij het hoofdgerecht in zijn geheel wordt opgediend en gedeeld zoals thuis.
In Kitchens krijg je de hele wereld op je bord geserveerd. Niet alles tegelijk, ze zetten verschillende keukens apart in de kijker. Toen ik er at, was Azië de grote inspiratiebron. Heerlijke spies van jackfruit, een waardige en lekkere vleesvervanger. Het interieur is heerlijk chaotisch en straalt toch een zekere rust uit. Een mooi concept!
We wandelen de hele buurt door en aan de rand van Hafencity passeren we het schuinste huisje dat ik ooit zag. Het is een gebouw met een rebels kantje. Toen de spoorwegbrug hier gebouwd werd, was het de bedoeling dat de Oberhafen Kantine zou verdwijnen, en met haar een groot stuk geschiedenis. Maar er kwam terecht protest! In deze eerlijke havenkroeg, gesticht in 1925, serveren ze nog altijd simpele kost en een goed glas bier. Hopelijk zakken ze niet verder weg in de moerassige ondergrond, want een koppige zaak verdient het om te blijven bestaan.
Wat verder ligt Hobenköök, wat Oud-Duits is voor Havenkeuken. Op een wat morsig parkeerterrein, geflankeerd door loodsen vol graffiti en kunstzinnige huurders, lijkt dit niet echt een fijne plek. Maar zet door, want binnen wacht je een en al warmte, gezelligheid en een uniek concept. Een markthal tjokvol lokaal lekkers, een open keuken en genoeg plek om veel hongerige magen te vullen. Een seizoensgebonden, lokale keuken waar ze ’s avonds nog niet weten wat ze de volgende dag op de kaart gaan zetten. Ik at er een voortreffelijke huisgemaakte rundstartaar met appelmoesbrood en gepekelde groentjes. Er zijn elke dag ook vegetarische opties en het is moeilijk kiezen. Neem vanuit de markthal wat lekkers mee naar huis. Je vindt er bijvoorbeeld alle variëteiten van Fritz Kola, een duurzaam Hamburgs concept!
Van een groot contrast gesproken: naast het nagelnieuwe Hafencity vind je straten vol originele pakhuizen in het indrukwekkende Speicherstadt. De donkere baksteen, de groene, koperen daken en de vele kanalen en bruggen maken dit tot een van de weinige stukken authentiek Hamburg. In 2015 werd het gehele pakhuizencomplex Unesco-werelderfgoed, samen met het elegante kantorencomplex Kontorhaus Viertel. Hier wordt met superlatieven gestrooid: Speicherstadt is de grootste historische pakhuissite ter wereld (300.000 vierkante meter) en het Kontorhaus Viertel was het allereerste kantorencomplex in Europa. Dé blikvanger is Chilehaus, door de opvallende vorm, ingenieuze architectuur en de donkere baksteen. Vier gebouwen maken deel uit van de Unesco-site en je kan ze allemaal gewoon binnenstappen. Ook nu nog huizen hier enkel kantoren en de inkom is meestal opvallend mooi. Kijk vooral eens naar boven naar de architecturale trappenhallen, de moeite!
Een fotografische hotspot is te vinden op de Poggenmühlen-Brücke, met hét zicht op das Wasserschloss. Fotogeniek gelegen op een eiland, verbonden door twee van de meer dan 2.500 bruggen. Meer dan in Venetië! Stap er zeker eens binnen, je vindt er exquise thee uit de hele wereld. Hamburg is vooral voor koffie een Europese hub, en je leert er alles over in Kaffeemuseum Burg. Neem er een verdiende rustpauze in het café, plof je neer in de zetels gemaakt van oude koffiezakken, neem een stuk homemade cake erbij en kijk en ruik hoe de groene bonen geroosterd worden tot de donkerbruine, knisperende geurbommetjes die we allemaal kennen.
Een van de grootste toeristische attracties van de stad ligt ook in dit stadsdeel: Miniatur Wunderland, de grootste modelspoorbaan ter wereld. Eerlijk waar: ik heb absoluut niks met treintjes, modelbouw of ministadjes maar iedereen stuurde me erheen. Aanvankelijk vond ik er geen bal aan. Treintjes, auto’s en vrachtwagens zien rondrijden in, het moet wel gezegd, spectaculaire decors. Maar eens je doorkrijgt wat voor een monnikenwerk het verreist om Las Vegas, de Grand Canyon of Venetië minutieus na te bouwen op piepkleine schaal, dan heeft het wel wat. Wat ik als modeltreinmaagd het leukst vond, waren de miljoenen figuurtjes die perfect beschilderd zijn en vaak heel grappige tafereeltjes uitbeelden. De details, de schaal en de vele verwonderde kindersnoeten maakten van dit bezoek toch een aanrader, tegen alle verwachtingen in. Sla vooral de schreeuwerige souvenirshop over, tenzij je dat ene unieke Märklintreintje mee naar huis wil nemen.
Van de oorspronkelijke omwalde stadskern blijft na een brand in 1842 én de massale bombardementen in 1943 niet veel meer over. De binnenstad is eerder modern te noemen, vergelijk het een beetje met Rotterdam. Een van de gebouwen die de bombardementen overleefden, was het indrukwekkende neorennaissance stadhuis met haar knalgroene, koperen dak. Je kan het bezoeken onder begeleiding van een Engelstalige gids, een aanrader. Hier zie je in de verschillende ruimtes de somptueuze grandeur en rijkdom van de Hanzestad geëtaleerd.
Loop door de vele overdekte winkelcentra eens richting Binnenalster, het meer dat pal in het hart van de stad ligt. Op warme zomerdagen zie je hier zeilbootjes, kano’s en sups voorbijglijden. Wat een verademing in het drukke centrum!
Café Paris is wat haar naam doet vermoeden: een elegant eethuis met Parijse flair. Obers in strak uniform mét stropdas, een plafond met een attitude en de beste steak tartare van de stad, op vier verschillende wijzen. Altijd druk, de hele dag door.
Als het wat rustiger mag, is Mutterland Cölln’s de perfecte plek! Gehuisvest is een statig pand uit 1760 is dit Duitslands oudste oesterbar. Vis en schaaldieren worden hier al van bij het ontstaan verhandeld, en daar was enige discretie mee gemoeid. De zaak bestaat nog steeds uit de verschillende kleine, afsluitbare kamers waar indertijd belangrijke contracten werden afgehandeld. De meer dan 30.000 handbeschilderde tegels zijn erfgoed, de koffie en de delicatessen om door een ringetje te halen. Eet hier zeker een Franzbrötchen, een zoete lekkernij die het midden houdt tussen een kaneelbroodje en een croissant.
Als het een categorie hoger mag, is Tortue een aanrader. Zachte fluwelen zetels, een Frans geïnspireerde kaart, een donker en intiem interieur. Ik at er moules frites, altijd een risico om dat buiten België te eten. Ze waren echter erg 'lecker' zoals ze hier zeggen. Tafelgenoot Guido van de toeristische dienst vertelt honderduit over zijn stad. Een geinig wist-je-datje is dat The Beatles hier een jaar of twee vóór hun doorbraak hebben opgetreden. The red light district was gekend tot ver buiten de landsgrenzen en trok voornamelijk zeelui uit de hele wereld. Hamburg is altijd een muziekstad geweest en in de vele stripclubs werd livemuziek gespeeld. Omdat die zeelui niet zaten te wachten op Duitstalige Gesânge, liet een wijze clubeigenaar bandjes uit Engeland overkomen. Die uit Londen bleken te duur, die uit Liverpool veel betaalbaarder. En zo geschiedde: The Beatles belandden in de Hamburgse stripclubs! Ze traden op voor weinig geld, waren minderjarig en sliepen in aftandse theaters achter het podium. Dit alles ontlokte John Lennon de legendarische woorden: “I was born in Liverpool but I grew up in Hamburg.”
Deze districten zijn bekend voor hun hippe, creatieve en alternatieve karakter. Je vindt hier eigenwijze boetieks die vooral lokaal en duurzaam produceren zonder aan stijl in te boeten. Op en rond de Marktstrasse is het aangenaam shoppen, ver weg van de grote ketens en winkelcentra. Je vindt hier niet alleen tegendraadse fashion, ook culinair komen ze hier verrassend uit de hoek. Op een oude slachthuissite kom je nu gastronomisch aan je trekken: ontbijt, koffie, lunch, apero en diner!
Bij Elbgold drink je de lekkerste koffie, koop je je voorraad vers geroosterde bonen voor thuis en eet je het lekkerste homemade gebak van Hamburg. Grote kans dat je een kopje Elbgold drinkt in een van de zaken die ik hier al vernoemde, ze leveren namelijk hun zwarte goud in vele zaken. Een ideale start van je dag.
Lunchen kan in de bistro van Büllerei, een kanjer van een restaurant. De bistro is kleinschalig en toegankelijk, Büllerei resto is in your face, groot, luid en fel. Of zag jij al eerder een knalroze eenhoorn in het midden van een restaurant staan? Vlees, vis, vegetarisch, Italiaans, Frans… de kaart is een amalgaam van smaken en invloeden. Very rock-'n-roll!
Bij Altes Mädchen drink je huisbrouwsels van het vat en uit de fles. Het is een microbrouwerij waar je ook heerlijk, knapperig brood uit eigen bakkerij kan kopen en waar men voortreffelijk, complexloos eten serveert.
De Reeperbahn, oftewel de wereldberoemde 'entertainment mile' met zijn fameuze red light district is legendarisch. Zelfs de locals gaan hier nog verder op stap als elders in de stad de zaken sluiten. De Reeperbahn zelf is schreeuwlelijk met veel neonlicht, dus laat deze straat maar links liggen. Interessanter zijn de zijstraten met hun restaurants, pubs, clubs en cocktailbars. Wat die laatste betreft, in Hamburg vind je het neusje van de zalm! Dompel je onder in de verschillende sferen, gedempt licht, zacht gefluister en het geluid van een shaker die jouw drankje tot in de perfectie mixt. In de Paul-Roosenstrasse, het walhalla van de verfijnde alcohol, kom je ruimschoots aan je trekken. Al vind je er ook straffe restaurants om een fikse fond te leggen. Om de hoek, bij Das Standard, tref ik twee jonge dames in een oergezellig rijhuis. Warm licht, een keuken waar de heerlijkste geuren uit tevoorschijn komen en verrassende cocktails. Hier maken ze hun eigen siropen en zijn de drankjes dus echt uniek te noemen. Ik nam een Spritz van het huis met een peer-tijm-siroop plus schijfje peer. Overheerlijk! En wat extra fijn is: ze serveren bij elk drankje een hapje, inbegrepen in de prijs. Ideaal als Italiaans getinte apero, maar je blijft hier makkelijk een hele avond elegant drankjes hijsen. Aanrader!
Terug op de Paul-Roosenstrasse beland ik in de wijnbar van restaurant Haebel. De barman lijkt wel een olifant in een porseleinwinkel. Hij loopt af en aan met flessen natuurlijke wijnen en bubbels en laveert probleemloos door het minuscule zaakje. Ik heb schrik om mijn jas uit te trekken, zo klein is het. Maar wél schattig en een verfijnd aanbod. Het belendende restaurant focust op een Frans-Scandinavische kaart en aast al een tijdje op een Michelinster. Kleinschalige topkwaliteit!
Op het andere einde van de Paul Roosenstrasse tref je het lichtjes geschifte Möwen Sturzflug. Een bar van een heel ander kaliber. Maffe toog, kekke cocktails en veel leuke hoeken en gangetjes om je drankje in intieme sfeer te nuttigen.
Aan de overkant van de Reeperbahn moet ik aanbellen aan een gortige gevel om The Dripbar binnen te geraken. Het contrast met de binnenkant kan niet groter zijn. Verfijnde elegantie, een fluistersfeer, bijna pikdonker en achter de bar prachtig uitgelichte drips. Dat is het hart van deze unieke zaak. Ze laten alcohol door een met aromaten gevulde filter drippen voor heel eigengereide smaaktoetsen. Of wat dacht je van rum die door een laag gezouten pinda’s drupte? Of gin die langs rode biet werd geleid? Ik koos er voor een French Fizz: gin met aroma’s van kamille, Sloe gin, citroen, honing en champagne. Erbij krijg je een beker popcorn, een goddelijke combinatie! Superlief personeel achter de bar, een menukaart die perfect opgaat in een oud boek, de geheimzinnige sfeer, het feit dat je moet aanbellen en hopen dat je binnen mag: het plaatje klopt hier!
Als laatste bar doe ik The Chug Club aan, waar alle cocktails gebaseerd zijn op tequila! Neem eens The Chug Menu, waarbij je vijf verschillende minicocktails voorgeschoteld krijgt, afgewisseld met een frisse pint. Die pint vind ik persoonlijk vreemd en ik kies voor een karaf water. Maar de kleine drankjes zijn voortreffelijk en de toog die in rood licht baadt is, samen met de groene fluwelen barkrukken, erg uitnodigend te noemen.
Serieus beneveld trek ik richting hotel en concludeer ik dat Hamburg niet het nieuwe Berlijn is. Hamburg is gewoon Hamburg, uniek in zijn veelzijdigheid. Eigenwijs, interessant en verrassend. En dat is maar goed ook.
Dripbar : www.dripbar.de
Das Standard : www.standard.hamburg
Neni : www.nenihamburg.de
Hobenköök : www.hobenkoeoek.de
Elbgold : www.elbgold.com
