Open/Sluit het zoekformulier
Zelfs ‘en petit comité’ blijven we feesten. Dat doen we natuurlijk het liefst met wijn. In de supermarkt vind je wijnen van over de hele wereld, maar dit is het moment om die shoppingtrip te verheffen tot een uitstap van een weekend. Op naar het Heuvelland dus, een van onze eigen wijnbestemmingen. Hier vind je tal van gereputeerde wijnbouwers, een resem adresjes waar die wijnen geschonken worden én logeerplekken om extra lang na te genieten.
Als de coronacrisis ons één ding geleerd heeft, dan is het wel dat we het al die tijd vaak te ver zochten. Lokaal is het nieuwe normaal. Want waarom zou je wijn uit Chili of Zuid-Afrika laten overvliegen als je ook voor een heerlijk exemplaar van ons eigen terroir kunt kiezen? Wijnen van druiven die hier geplant, verzorgd en geplukt werden en met vallen en opstaan en veel oog voor detail door gepassioneerde wijnboeren verwerkt werden tot topwijnen. Want daarin schuilt immers de perfectie.
De Belgische wijndomeinen mogen dan wel behoorlijk jong lijken, ons land kan verrassend genoeg prat gaan op zo’n tweeduizend jaar wijngeschiedenis. Het begon met de Romeinen en daarna ging die wijnbouw, net als het klimaat, op en af. Zo floreerde de wijnbouw in de 13de eeuw, om vier eeuwen later, tijdens de Kleine Ijstijd, zo goed als compleet te verdwijnen. Een scenario dat zich in de 18de en 19de eeuw nog eens herhaalt. Sinds de jaren ’60 wordt in onze streken opnieuw enthousiast wijn verbouwd. Dat leidde tot vijf erkende wijngebieden met Gecontroleerde Oorsprongsbenamingen: Hagelandse wijn (1997), Haspengouwse wijn (2000), Côtes de Sambre et Meuse (2004), Heuvellandse wijn (2005) en het grensoverschrijdende Maasvallei Limburg (2017). De laatste tien jaar vervijfvoudigde de Belgische wijnbouw. Intussen zijn die domeinen samen goed voor 383 hectare wijngaarden, twee miljoen liter wijn en 140 wijnbouwers. En toch tref je deze wijnen in de supermarkt zelden aan. Elk wijngebied is van nature gezegend met zachte glooiingen, primordiaal voor alle druiven. In welke regio je ook belandt, veel wijndomeinen kun je bezoeken en er, vaak rechtstreeks van de wijnboer zelf, enkele flessen kopen. Net iets fijner dan anoniem een voorraad in je al dan niet virtuele winkelkarretje te droppen.
Die vele troeven verklaren waarom die wijngebieden zachtjesaan tot toeristische topregio’s uitgroeien. Het Heuvelland is daar misschien wel het beste voorbeeld van. Gelegen in het onderste hoekje van de Westhoek, schurkend tegen de Franse grens en goed voor acht kleine dorpen, een handvol bergen en zichten die tot ver in Frankrijk reiken. De regio telt maar liefst twintig wijnbouwers en 60 hectare wijngaarden. Samen zorgen ze voor een jaarlijkse productie van 200.000 flessen. Zes jaar geleden verenigden die wijnbouwers zich in een vzw, Vintage Heuvelland, het bewijs dat elk domein zelfverzekerd genoeg is om met de collega’s aan dezelfde kar te trekken. Toch zijn ze in het Heuvelland ervan overtuigd dat concurrentie je scherp houdt. Niet op je lauweren rusten dus, wel blijven vernieuwen. Dat geldt niet alleen voor de wijnboeren, maar voor de hele regio. Dus nu drink je in de vele Heuvellandse restaurants Heuvellandse wijnen en verkopen de kruideniers ook plaatselijke wijn en streekproducten.
Bovendien is er een mooie fietsroute. Gigantische wijnflessen wijzen de weg en voorzien je van de nodige info zodat je na 24 kilometer dalen en klimmen alles weet wat over Heuvellandse wijn. Dat die Heuvellandse schrale, droge zandleembodem met ijzerzandsteen net de bodem is waar druiven naar smachten. En omdat die ijzerzandsteen snel opwarmt, is deze regio bovendien gezegend met een eigen microklimaat. Voeg daarbij de beschermde bossen die die hellingen omarmen en wat frisse Noordzeelucht waardoor het hier ’s zomers minder snel opwarmt en ’s winters trager afkoelt en je hebt een bijzonder terroir. Al fietsend doorkruis je heel wat wijngaarden en passeer je tien wijndomeinen waar je je aan een degustatie of rondleiding kunt wagen. Van grote bekende huizen zoals Wijngoed Monteberg en Wijndomein Entre-Deux-Monts tot kleinere spelers zoals Klein Rijselhoek. Elk domein heeft zijn eigen charmes en troeven. Klein Rijselhoek, de uit de hand gelopen hobby van economieleraar Peter Vandamme, pakt bijvoorbeeld uit met biowijnen, of low intervention wines. Spelen met wat de natuur je schenkt dus. Het domein is omringd met meidoornhagen en voorzien van een nestkast op maat van torenvalken. Die schrikken immers niet alleen de gulzige kauwen af, maar jagen ook op woelmuizen, die tuk zijn op de wortels van Peters robuuste druivenvariëteiten. Hoeveel uur hij hier spendeert, rekent Peter liever niet uit. ‘Quand on aime, on ne compte pas’, vat de wijnbouwer mooi samen. ‘Soms sta ik hier op een ijskoude winterdag te snoeien met twee mutsen op, om op te kijken en een ree te zien voorbij huppelen. Dan is mijn dag meteen goed.’
Vlakbij wacht het hooggelegen Monteberg, gerund door de familie Six, dat een eigen shop en een zalig wijnterras heeft, waar je kunt genieten van een goed glas wijn met die wijngaard sierlijk aan je voeten. Ward houdt zich bezig met de wijngaard, zus Katrien coördineert de rest, van hoevepicknicks over rondleidingen tot de vlotte service op het wijnterras. Proeven doen ze samen, net als bottelen. En als de een met vakantie is, neemt de ander die taken gezwind over. Een echt familiebedrijf dus, met al 10 hectare of 48.000 wijnstokken en dat jaarlijks goed is voor 40.000 à 50.000 flessen, een mix van wit, rood, rosé en mousserende wijnen.
Ook het terras van Entre-Deux-Monts, het grootste Heuvellandse wijnhuis, is een voltreffer. Voor je strekt zich een panorama uit van Hondschoote tot Boezinge. Niet dat Martin Bacquaert tijd heeft om dat fabuleuze zicht te bewonderen: de bioingenieur/wijnbouwer is immers voortdurend aan de slag. Hij valt regelmatig in de prijzen: dit jaar mocht de Wiscoutre Brut op de wedstrijd Beste Belgische Wijn de zilveren medaille opspelden, terwijl de Wiscoutre Rosé op de 27ste editie van het ‘Concours Mondial de Bruxelles’ goud won. Martin is trots, maar blijft bescheiden. Hij startte in bijberoep met 3 hectare, bouwde het domein uit tot 18 hectare, maar weet maar al te goed dat de natuur altijd het laatste woord heeft. Echt gerust is hij dus nooit, ook niet op zondag. Jaarlijks worden hier 100.000 flessen verkocht, drie witte wijnen, een rosé, twee rode wijnen, vier Belgische mousserende wijnen en een eau de vin. En om de vele bezoekers kennis te laten maken met het domein, stippelde Martin de Walk & Talk-route uit, een wandeltracé dat je bijna 6 kilometer lang van de ene naar de andere wijngaard leidt. Onderweg passeer je cafés en restaurants waar je een van de Entre-Deux-Monts wijnen kunt proeven. Kwestie van op het einde van je tocht precies te weten welke wijn je mee naar huis moet nemen. Zo fijn kan shoppen in het Heuvelland zijn.
Deze drie wijndomeinen bieden arrangementen op maat aan. In Monteberg en Entre-Deux-Monts kun je ook gewoon binnenlopen, zonder afspraak. Op toerismewesthoek.be vind je meer info over de streek. kleinrijselhoek.be, monteberg.be, entre-deux-monts.be
