Proef van veggiehoofdstad Gent, ga op ontdekking in de autoloze stad Brussel of haal je boodschappen (en verhaal) bij de stadsboer.
De symbiose tussen stad en groen is in Brussel niet nieuw. Al anderhalve eeuw geleden kwam stedenbouwkundige en inspecteur der wegen Victor Besme met zijn Algemeen Plan voor de uitbreiding en verfraaiing van de Brusselse agglomeratie. Het resultaat is het Elisabethpark met zijn strakke grasmat en kaarsrechte bomenlanen, met uitzicht op de imposante, in art-decostijl gebouwde Basiliek van Koekelberg.
Lees ook: De leukste plekken volgens de redactie: Brussel
Met naar verhouding meer vegetarische en vegan eetplekken dan Parijs en Londen is Gent de veggiehoofdstad van Europa. Wat in 2009 startte met de campagne Donderdag Veggiedag is uitgegroeid tot een scala aan vegetarische lunchbars, toprestaurants zoals Vrijmoed (twee Michelinsterren), waar je van een Puur Groentenmenu geniet, en overdekte markten en lokale brouwerijen met korte aanvoerketens. Dat betekent niet alleen een kleinere CO2-uitstoot en een eerlijke voedselverdeling, maar bovenal gezond en superlekker eten.
Lees ook: Lekker plantaardig: de 14 beste adressen om vegan te eten in eigen land
Elke lente worden de Koninklijke Serres bij het kasteel van Laken in Brussel drie weken lang opengesteld voor publiek. Het kassencomplex in speelse art-nouveaustijl is een glazen paleis in een heuvelachtig parklandschap van wel 14.000 vierkante meter, vol zeldzame bloemen en planten en met koepels zo groot dat er Congolese palmbomen in passen.
Lees ook: 19 prachtige (botanische) tuinen in eigen land om deze lente te verkennen
Het Nachtegalenpark is een verzamelnaam voor de drie parken Vogelzang, Den Brandt en Middelheim in Antwerpen. Deze groene oase van maar liefst negentig hectare behoorde ooit tot enkele adellijke families. In 1910 kocht het stadsbestuur de kasteeldomeinen en opende ze als één groot park voor het publiek. Daar pluk jij nu de vruchten van. Letterlijk. De openbare tuin van park Den Brandt is vrij toegankelijk tussen zonsopkomst en zonsondergang en als bezoeker mag je oogsten en plukken wat én zoveel je maar wilt, van geurige kruiden tot sappige appels en zoete kersen.
Lees ook: De leukste hotspots volgens de redactie: Antwerpen
Neem bus 14 vanuit Gent en tien minuten later bevind je je op het rustige Vlaamse platteland. Stap uit bij de kerk in Bachte Maria-Leerne voor de 7,5 kilometer lange Ooidonkroute. Vanaf kasteel Ooidonk loop je langs hoge populieren, boerderijen en weilanden met grazende koeien en paarden tot je de riviertjes de Leie en de Oude Leie bereikt, waar je op warme dagen een plons kunt nemen. Wie behoefte heeft aan meer nattigheid loopt 250 meter om naar museumcafé ’t Oud Sashuis.
Lees ook: De 5 mooiste kastelen van Vlaanderen
Neem je potjes, flessen en zakjes mee naar het Antwerpse Robuust, waar ze het afvalprobleem bij de bron aanpakken. In de zero wastewinkel weeg je noten, zaden, fruit, groente en meel eigenhandig af en vul je er zelf meegebrachte flessen met sap, bier en natuurwijn. Ook het assortiment huishoud- en verzorgingsproducten — van milieuvriendelijke wasverzachter tot shampoo bars — mag genoemd worden. Een werkwijze waarmee de klanten gezamenlijk al één miljoen plastic verpakkingen vermeden. Door de focus op eerlijke biologische streekproducten wordt ook nog eens flink bespaard op transport, de grootste milieuvervuiler.
De Oude Dokken zijn volop in beweging. Het industriële erfgoed in het noorden van Gent bruist van nieuw leven: oude betonnen grindbakken aan Dok Noord worden omgevormd tot een locatie voor straatkunst, tentoonstellingen, concerten en sportwedstrijden. Het Houtdok herleeft als het groene Kapitein Zeppospark, waar je langs gerestaureerde kaaimuren kunt wandelen, fietsen en fitnessen. Tussen juli en eind september kun je hier elke zaterdag- en zondagmiddag gratis een van de groene kano’s van DOKano lenen — in ruil voor een volle emmer drijfvuil die je tijdens het peddelen bij elkaar vist.
Lees ook: De leukste plekken volgens de redactie: Gent
Naast 400 verschillende producten vind je bij The Barn, de boerderijwinkel in Antwerpen-Zuid, ook 400 verschillende verhalen. Achter elk biologisch product zit een levensverhaal en het topteam van The Barn kan je precies vertellen waar elk brood, elke tomaat en elke fles kombucha vandaan komt. De focus ligt op duurzaam beheer, seizoensproducten, korte aanvoerketens, minder verpakkingsmateriaal en het niet weggooien maar weggeven van overschotten.
Brussel per fiets verkennen, dat is toch alleen weggelegd voor echte durfals? Niet als je de stad op de jaarlijkse Autoloze Zondag bezoekt (dit jaar op 19 september). Het hele Brusselse Gewest is tussen half tien ’s ochtends en zeven uur ’s avonds gesloten voor auto’s om fietsers en wandelaars ruim baan te geven. Kom met de trein.
Lees ook: 24 uur in Brussel
Tussen het centrum van de stad en de wijk Berchem ligt de grootste dakboerderij van Antwerpen. Waar ooit het Militair Hospitaal steen voor steen afbrokkelde groeide ’t Groen Kwartier uit tot een rustgevend dorp binnen de drukke stad. Een dertigtal creatieve ondernemers lokt je voorbij hun frisgroene boomgrens met een koffiebranderij, pizzeria, taproom en elke week een boerenmarkt met biologische groente, verse eitjes en lokale honing. In de 1800 m2 grote daktuin kun je zelf dakboer worden en niet alleen je eigen groente en fruit verbouwen, maar zelfs kippeneieren rapen en vissen kweken.
Bij restaurant Entre Nous in Brussel voel je je onmiddellijk thuis en geniet je van lokaal geproduceerd voedsel met een Napolitaanse twist. Voedselverspilling wordt tot een minimum beperkt: onverkochte producten worden weggegeven en in speciale workshops leer je hoe je restjes en groentetoppen kunt gebruiken. Een naburige kinderopvang composteert het groenafval en verkoopt hun eigen groente uit een stadstuin aan het restaurant.
Lees ook: Op culinaire wereldreis in eigen land: onze 10 favoriete adresjes
Waar in de goede oude tijd de trekpaarden van de tram garant stonden voor een snelle verbinding, zorgen nu de vrijwilligers van Les Ecuries van de Tram in Brussel voor verbinding tussen boer en burger. De voormalige stallen van de STIB (Société des Transports Intercommunaux de Bruxelles) midden in het centrum van Schaerbeek huisvesten nu een culturele ontmoetingsplaats waar alles draait om het verkorten van de verkoopketen. Geniet van slow food en bezoek op vrijdag en zaterdag de biomarkt waar je kaas, vlees, brood en wijn rechtstreeks bij de producenten koopt.
Lees ook: De 7 leukste foodhallen in eigen land
Wordt de zomerhitte je te veel tussen de muren van de stad? In de zomermaanden vind je verfrissing in tientallen groene pop-up bars en terrasjes in Gent. Klop aan bij de caravan op het dakterras van Rooftop Bar en Restaurant Gaston, ontsnap aan de stadswildernis in de groene oase van Bar Bricolage of kom tot rust in de privétuinen van Gazon.
Lees ook: Santé! 7 terassen in Vlaanderen om asap uit te testen
Kunstenaars, milieubewuste architecten en betrokken buurtbewoners staken in 2014 de groene vingers bijeen om een verlaten spoorweglocatie aan de rand van het Brusselse Molenbeek nieuw leven in te blazen. Hun doelen zijn ambitieus: het in gang zetten van stedelijke landbouw, promotie van duurzame voeding en publieke groene ruimte opeisen voor de bewoners. Zeven jaar later is Parckfarm uitgegroeid tot een kloppend groen hart met vegetarische kooklessen, plukwandelingen door de stad, yogasessies in de openlucht en workshops duurzame lichaamsverzorging.
